5 maart

De Standaard zaterdag 5 maart

Krant

Vandaag voor hete vuren, morgen wereld hertekenen - Bart Sturtewagen

Bart Sturtewagen heeft het in column 'commentaar' over wat waarschijnlijk het einde van de pandemie is, maar tegelijk de start van een militair conflict. Met weliswaar alle gevolgen van dien: stijgende prijzen voor elektriciteit, gas en brandstof; een stagnatie van de economische groei, die samenkomt met inflatie; de vluchtelingen uit Oekraïne. De risico's van de afgelopen twee jaar, zijn niets vergeleken met de dreiging van een nucleaire ramp. Er wordt gevochten in de buurt van actieve kerncentrales, een misser kan grote gevolgen hebben. De politiek moet schakelen van een virusbestrijding naar een oorlogskabinet.

Horrorpraktijken die verder gaan dan oorlogsrecht toelaat - Dominique Minten

Donderdagnacht is er een brand uitgebroken in de kerncentrale van Zaporozje, de grootste in heel Europa. Ondanks dat het vuur snel geblust kon worden en uitbrak in een trainingsfaciliteit van de centrale, is het voor de medewerkers van de centrale allesbehalve fijn werken. Daarnaast gebruikt Rusland clusterbommen, die volgens de Conventie van Genève over het internationaal oorlogsrecht verboden zijn. Rusland kent haast geen grenzen, ze willen graag Zaporozje innemen om zo door te kunnen stoten naar Kiev en de stad ook langs het zuiden te belegeren. Ondertussen zijn er vele negatieve reacties en sancties op het internationale niveau op het agressieve, expansionistische Rusland gekomen. De NAVO verwacht dat de humanitaire toestand zal afnemen.

Een kernreactor hoort niet thuis op een slagveld - Wim Winckelmans

Kaart van de kerncentrales in Oekraïne.

Op het moment van de Russische aanval op de kerncentrale met de brand tot gevolg, waren er slechts twee reactoren in gebruik. Later in de nacht heeft het personeel er nog één van het net gehaald. De Russen hebben de kerncentrale overgenomen, al blijft het personeel de centrale verder beheren. Bij de brand zouden geen radioactieve stoffen zijn vrijgekomen, de reactoren zijn ook van een ander type dan die van Tsjernobyl. Toch is het niet helemaal veilig, een centrale hoort niet thuis aan het front en is niet bestand tegen verschillende soorten munitie al is het reactorvat omgeven door betonnen muren. Het gevaar kan ook komen het smelten van de kernbrandstof, die permanent gekoeld moet worden. Een kerncentrale gebruikt hiervoor meestal haar eigen energie, anders de stroom van het net en in worst case scenario haar batterijen of noodgeneratoren die draaien op Diesel. In het geval van een nucleaire ramp, kan een radioactieve wolk België bereiken zoals met Tsjernobyl.

Rusland doet niet meer aan persvrijheid - Sylvie Van Ginneken

Rusland maakt een einde aan de persvrijheid van zowel binnen -als buitenlandse media door een nieuwe censuurwet. Enkel de kwaliteitskrant Novaja Gazeta van de Nobelprijswinnaar Dmitri Moeratov houdt nog stand. Ondertussen zoeken verschillende media van binnen -en buitenland creatieve oplossingen, waaronder een handleiding om een VPN te installeren. Verschillende correspondenten van de BBC, maar ook van de NOS zullen Rusland tijdelijk verlaten. De media willen geen juridische gevolgen voor hun personeel.

Het gaat trouwens niet enkel om de persvrijheid, ook dichters en gewone mensen lijden onder de censuurwet.

De haviken van Poetin - Dominique Minten

De wereld van Poetin werd de laatste jaren steeds kleiner: enkel de mensen die zijn gedachtegoed delen en dus de passie voor een groot Russisch rijk hebben, zijn welkom in zijn club. Interne kritiek wordt er niet gegeven of laten we beter zeggen, niemand durft kritiek te geven. Net zoals vroeger, zijn de inlichtingendiensten paranoïde en de president hoogstwaarschijnlijk ook zoals Stalin gedurende de jaren 40.

Nikolaj Patroesjev is één van zijn vier haviken. Hij is een strijdmakker uit de KGB-jaren en aangesteld als secretaris van de nationale veiligheidsraad. Hij is overtuigd dat de Verenigde Staten Rusland wilt vernietigen. In 2015 wees hij ook naar Oekraïne dat een gevaar zou zijn voor de stabiliteit van Moskou en dit aangestoken door de VS. Ook de geruchten rond het coronavirus wees hij toe aan de VS. Hij heeft zijn job vooral te danken aan Poetin die hij leerde kennen in de jaren 70. Sinds hij secretaris van de nationale veiligheidsraad is geworden, is zijn hand duidelijk zichtbaar aangezien hij een sterk antiwesters beleid voert en bang is voor het verliezen van de culturele soevereiniteit van Rusland. Dat was ook de voornaamste reden voor de inval van Oekraïne omdat het een protectoraat van het Westen zou zijn.

Sergej Narysjkin is een kopie van Patroesjev. Hij is de chef van de buitenlandse veiligheidsdienst en ex-spion bij de KGB. Hij is net als Patroesjev grote fan van het opzetten van antiwesterse complottheorieën Naast zijn functies in het Kremlin, was hij ook spion in Brussel voor economische doeleinden en moest hij ook de geschiedenis van Rusland herschrijven. Hij zou de negatieve delen van de geschiedenis verdoezelen en de grote leiders zoals Jozef Stalin in ere herstellen. Hij is trouwens ook de grondlegger van het zogezegde neonazisme in Oekraïne en meer bepaald Kiev.

Sergej Sjojgoe is anders dan de twee bovenstaande haviken van Poetin. Hij heeft geen verleden bij de KGB, maar wel in de politiek onder president Boris Jeltsin als minister van rampenbestrijding. Hij won snel populariteit bij het volk en in 2012 werd hij minister van Defensie. Hij is de man die zorgde voor de snelle annexatie van de Krim en voor wapenlevering aan de pro-Russische separatisten in Oekraïne. Hij leverde eerder ook al grote bijdragen in Syrië onder het regime van Assad. Ook is hij het vakantiemaatje van Poetin en heeft hij een grote invloed binnen het Kremlin.

Valeri Gerasimov is de chef van de generale staf van het leger en het brein achter de 'militaire operatie' in Oekraïne. Hij is een voorstander van hybride oorlogsvoering, een manier van oorlogsvoering waar zo goed als geen regels gelden en om strategische doeleinden te bereiken. De vijand moet op alle soorten manieren uit evenwicht gebracht worden, ook door niet-militaire middelen te gebruiken. Dit is volgens hem namelijk belangrijker dan brute militaire kracht.

Koning Filip niet mee op skivakantie met zijn familie

Koning Filip is in het land gebleven en niet mee vertrokken op skireis met zijn familie. Hij wil door de oorlog in België blijven en zich goed laten inlichten over de gang van zaken. Volgende week ging de koning en de koningin normaal naar Congo, maar deze is ook uitgesteld door de oorlog weliswaar voor een onbepaalde tijd.