Taalwetgeving: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (Een tussenliggende versie door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 6: | Regel 6: | ||
"''Eenig artikel''. In de provinciën Antwerpen, West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Limburg en in de rechterlijke arrondissementen Brussel en Leuven zullen de magistraten en ministerieele officieren in strafzaken verplicht zijn het recht in het Nederlandsch te bedienen in alle zaken, waar het niet vastgesteld zal worden, dat de beschuldigde, de betichte of de overtreder de Fransche taal machtig is en liever heeft, dat men dezelve bezigt. - Het niet naleven van deze bepaling zal een geval van nietigheid der rechtspleging uitmaken."<ref>[https://www.dbnl.org/tekst/fred002sche01_01/fred002sche01_01_0004.php#:~:text=Eenig%20artikel.%20In,der%20rechtspleging%20uitmaken. https://www.dbnl.org/tekst/fred002sche01_01/fred002sche01_01_0004.php#:~:text=Eenig%20artikel.%20In,der%20rechtspleging%20uitmaken.]</ref> | "''Eenig artikel''. In de provinciën Antwerpen, West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Limburg en in de rechterlijke arrondissementen Brussel en Leuven zullen de magistraten en ministerieele officieren in strafzaken verplicht zijn het recht in het Nederlandsch te bedienen in alle zaken, waar het niet vastgesteld zal worden, dat de beschuldigde, de betichte of de overtreder de Fransche taal machtig is en liever heeft, dat men dezelve bezigt. - Het niet naleven van deze bepaling zal een geval van nietigheid der rechtspleging uitmaken."<ref>[https://www.dbnl.org/tekst/fred002sche01_01/fred002sche01_01_0004.php#:~:text=Eenig%20artikel.%20In,der%20rechtspleging%20uitmaken. https://www.dbnl.org/tekst/fred002sche01_01/fred002sche01_01_0004.php#:~:text=Eenig%20artikel.%20In,der%20rechtspleging%20uitmaken.]</ref> | ||
De taalwet werd echter genegeerd door de verfranste magristratuur, zeker in de hogere rangen van justitie. Buitensporige schendingen van de wet werden veelal aangeklaagd in de Vlaamsgezinde drukpers, maar een onderzoek werd uitgesteld tot in 1877. | De taalwet werd echter genegeerd door de verfranste magristratuur, zeker in de hogere rangen van justitie. Buitensporige schendingen van de wet werden veelal aangeklaagd in de Vlaamsgezinde drukpers, maar een onderzoek werd uitgesteld tot in 1877. Uit dat onderzoek bleek dat van Antwerpen tot Brussel rechters en magristraten het Nederlands weigerden te erkennen. Meestal spraken zij zelf geen woord Nederlands en zagen het dan ook als een inferieure taal. | ||
== 1878: de tweede taalwet (wet-De Laet) == | == 1878: de tweede taalwet (wet-De Laet) == | ||
De wet De Laet wordt ook wel eens de wet op de bestuurszaken genoemd. Ze werd ingediend in 1876 met als doel om de vernederlandsing van gemeentelijke, provinciale en centrale administratie. de Nederlandse taal diende gebruikt te worden in alle communicatie van de gemeente bestemd aan het volk, mits deze in Vlaanderen of Brussel gelegen was. Ieder Belgisch burger behield, zoals bij de wet-Coremans het recht om in het Frans bediend te worden. | |||
"Art. 1.- In de provinciën Antwerpen, West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Limburg en in het arrondissement Leuven, zullen de berichten en mededeelingen, welke de ambtenaren van den Staat tot het publiek richten, hetzij in de Nederlandsche taal, hetzij in de Nederlandsche taal en in de Fransche taal worden opgesteld.De ambtenaren van den Staat zullen in het Nederlandsch hunne briefwisseling voeren met de gemeenten en de bijzonderen, tenzij de gemeenten of bijzonderen vragen dat de briefwisseling in het Fransch geschiede of zelven van die taal in de briefwisseling gebruik gemaakt hebben. Art. 2.- In het arrondissement Brussel zal de briefwisseling der ambtenaren van den Staat met de gemeenten en de bijzonderen in het Nederlandsch geschieden, in geval de gemeenten of de bijzonderen, welke zij aanbelangt, zulks vragen of zelven van die taal in de briefwisseling gebruik gemaakt hebben. De berichten en mededeelingen, welke de ambtenaren van den Staat tot het publiek richten, werden overeenkomstig met § 1 van art. 1 opgesteld."<ref>[https://www.dbnl.org/tekst/fred002sche01_01/fred002sche01_01_0004.php#:~:text=Art.%201.,art.%201%20opgesteld. https://www.dbnl.org/tekst/fred002sche01_01/fred002sche01_01_0004.php#:~:text=Art.%201.,art.%201%20opgesteld.]</ref> | |||
Wederom werd, zoals bij de wet-Coremans, de wet-De Laet voortdurend geschonden door ambtenaren.4 | |||
== 1883: de derde taalwet (wet-Coremans-De Vigne) == | |||
Tot in 1883 was het onderwijs in Vlaanderen Franstalig. Sinds 1864 werd er in de humaniora en beroepsklassen minstens één uur per week Nederlands gegeven, dit gebeurde echter in het Frans. Tien jaar later werd toegelaten dat de lessen Nederlands ook effectief in het Nederlands gegeven mochten worden. Doch bleven andere vakken gegeven worden in het Frans, wat leidde tot een verfransing van de hoogopgeleiden. In het katholiek onderwijs was de situatie nog nijpender, daar werd men bestraft indien men in de vrije uren geen Frans sprak. | |||
Na wat discours en enkele ingediende amendementen werd in mei 1883 de derde taalwet aangenomen in de Senaat. De vernederlandsing van het Vlaams onderwijs was een feit, ten minste voor de staatsinstellingen. | |||
== Referenties == | |||
<references /> | |||
Huidige versie van 18 apr 2024 om 09:11
Volgens artikel 4 van de grondwet bevat België vier taalgebieden: het Nederlandse taalgebied, het Franse taalgebied, het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad en het Duitse taalgebied.
1873: de eerste taalwet (wet-Coremans)
Op 18 oktober 1872 ging Jozef Schoep, een arme werkman, de geboorte van zijn kind aangeven op het gemeentehuis van Sint-Jans-Molenbeek. Deze aangifte gebeurde in het Vlaams aangezien hij het Frans niet machtig was. De ambtenaar daarentegen sprak de man enkel toe in het Frans waarop de formaliteiten niet vervuld konnen worden. De heer Schoep kreeg een boete van 50 Belgische Frank en de kosten van de rechtzaak. Naar aanleiding van de zaak Schoep, werd de wet Coremans ingevoerd in de zomer van 1873. Deze zorgde ervoor dat de strafrechtspraak in Vlaanderen in het Nederlands verliep, tenzij anders gekozen door de beklaagde. De wet is vernoemd naar de heer Edward Coremans, die deel uitmaakte van de Meetingpartij te Antwerpen.
"Eenig artikel. In de provinciën Antwerpen, West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Limburg en in de rechterlijke arrondissementen Brussel en Leuven zullen de magistraten en ministerieele officieren in strafzaken verplicht zijn het recht in het Nederlandsch te bedienen in alle zaken, waar het niet vastgesteld zal worden, dat de beschuldigde, de betichte of de overtreder de Fransche taal machtig is en liever heeft, dat men dezelve bezigt. - Het niet naleven van deze bepaling zal een geval van nietigheid der rechtspleging uitmaken."[1]
De taalwet werd echter genegeerd door de verfranste magristratuur, zeker in de hogere rangen van justitie. Buitensporige schendingen van de wet werden veelal aangeklaagd in de Vlaamsgezinde drukpers, maar een onderzoek werd uitgesteld tot in 1877. Uit dat onderzoek bleek dat van Antwerpen tot Brussel rechters en magristraten het Nederlands weigerden te erkennen. Meestal spraken zij zelf geen woord Nederlands en zagen het dan ook als een inferieure taal.
1878: de tweede taalwet (wet-De Laet)
De wet De Laet wordt ook wel eens de wet op de bestuurszaken genoemd. Ze werd ingediend in 1876 met als doel om de vernederlandsing van gemeentelijke, provinciale en centrale administratie. de Nederlandse taal diende gebruikt te worden in alle communicatie van de gemeente bestemd aan het volk, mits deze in Vlaanderen of Brussel gelegen was. Ieder Belgisch burger behield, zoals bij de wet-Coremans het recht om in het Frans bediend te worden.
"Art. 1.- In de provinciën Antwerpen, West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Limburg en in het arrondissement Leuven, zullen de berichten en mededeelingen, welke de ambtenaren van den Staat tot het publiek richten, hetzij in de Nederlandsche taal, hetzij in de Nederlandsche taal en in de Fransche taal worden opgesteld.De ambtenaren van den Staat zullen in het Nederlandsch hunne briefwisseling voeren met de gemeenten en de bijzonderen, tenzij de gemeenten of bijzonderen vragen dat de briefwisseling in het Fransch geschiede of zelven van die taal in de briefwisseling gebruik gemaakt hebben. Art. 2.- In het arrondissement Brussel zal de briefwisseling der ambtenaren van den Staat met de gemeenten en de bijzonderen in het Nederlandsch geschieden, in geval de gemeenten of de bijzonderen, welke zij aanbelangt, zulks vragen of zelven van die taal in de briefwisseling gebruik gemaakt hebben. De berichten en mededeelingen, welke de ambtenaren van den Staat tot het publiek richten, werden overeenkomstig met § 1 van art. 1 opgesteld."[2]
Wederom werd, zoals bij de wet-Coremans, de wet-De Laet voortdurend geschonden door ambtenaren.4
1883: de derde taalwet (wet-Coremans-De Vigne)
Tot in 1883 was het onderwijs in Vlaanderen Franstalig. Sinds 1864 werd er in de humaniora en beroepsklassen minstens één uur per week Nederlands gegeven, dit gebeurde echter in het Frans. Tien jaar later werd toegelaten dat de lessen Nederlands ook effectief in het Nederlands gegeven mochten worden. Doch bleven andere vakken gegeven worden in het Frans, wat leidde tot een verfransing van de hoogopgeleiden. In het katholiek onderwijs was de situatie nog nijpender, daar werd men bestraft indien men in de vrije uren geen Frans sprak.
Na wat discours en enkele ingediende amendementen werd in mei 1883 de derde taalwet aangenomen in de Senaat. De vernederlandsing van het Vlaams onderwijs was een feit, ten minste voor de staatsinstellingen.